Manifest là một thuật ngữ quan trọng trong lĩnh vực logistics và vận tải hàng hóa. Nó không chỉ đơn thuần là một tài liệu mà còn là một phần thiết yếu trong quy trình thông quan hàng hóa tại các cảng biển. Việc hiểu rõ về manifest và cách khai báo đúng cách sẽ giúp cho quá trình xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi hơn. Trong bài viết này, Antlogistics sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về manifest là gì, cách thức khai báo cũng như những lưu ý cần thiết để đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật.
Khái niệm về Manifest
Manifest là gì?
Manifest là gì?
Manifest là hệ thống tiếp nhận thông tin về hàng hoá và các chứng từ, giấy tờ của lô hàng. Đây là tài liệu rất quan trọng được sử dụng trong quá trình thông quan đối với tàu xuất nhập cảnh. Thông qua manifest, cơ quan hải quan có thể kiểm soát và quản lý hàng hóa đang được vận chuyển, đồng thời xác định các thông tin cần thiết để thực hiện các thủ tục hải quan.

Khái niệm về Manifest
Vai trò của Manifest trong vận tải hàng hóa
Manifest đóng vai trò trung tâm trong việc quản lý và theo dõi hàng hóa. Nó không chỉ giúp cho các bên liên quan như nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu, forwarder và cơ quan hải quan có cái nhìn tổng quan về lô hàng mà còn hỗ trợ trong việc xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình vận chuyển. Bên cạnh đó, manifest còn là căn cứ pháp lý để giải quyết các tranh chấp liên quan đến hàng hóa.
Các loại Manifest phổ biến
Trong lĩnh vực vận tải, có hai loại manifest chính: Master Bill of Lading (MBL) và House Bill of Lading (HBL). MBL là tài liệu do hãng tàu phát hành cho người gửi hàng, trong khi HBL là tài liệu do forwarder phát hành cho người gửi hàng. Cả hai loại này đều chứa đựng thông tin quan trọng về lô hàng và đều cần được khai báo đầy đủ và chính xác.
Tại sao cần khai Manifest?
Quản lý hàng hoá
Việc khai báo manifest giúp cho cơ quan hải quan có thể quản lý hàng hóa một cách hiệu quả. Thông qua các thông tin được cung cấp, họ có thể theo dõi tình trạng của lô hàng, từ đó đưa ra các quyết định hợp lý về việc thông quan hay kiểm tra hàng hóa.

Tại sao cần khai Manifest?
Thuế và quy định hải quan
Trong hoạt động xuất nhập khẩu, thuế và quy định hải quan đóng vai trò vô cùng quan trọng. Chúng không chỉ đảm bảo an ninh kinh tế mà còn tạo ra môi trường thương mại công bằng giữa các quốc gia.
Định nghĩa về thuế xuất nhập khẩu
Thuế xuất nhập khẩu là loại thuế được áp dụng lên hàng hóa khi chúng được đưa vào hoặc ra khỏi lãnh thổ của một quốc gia. Mục đích chính của thuế này là:
- Bảo vệ sản xuất trong nước: Giúp các doanh nghiệp nội địa cạnh tranh với hàng hóa ngoại nhập.
- Tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước: Các khoản thu thuế từ hoạt động xuất nhập khẩu góp phần quan trọng vào ngân sách quốc gia.
- Điều chỉnh cán cân thương mại: Tác động đến lượng hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu, từ đó ảnh hưởng đến tình hình ngoại hối.
Quy trình tính toán thuế
Manifest (hay còn gọi là tờ khai hàng hóa) là một tài liệu quan trọng trong quy trình xuất nhập khẩu, nó chứa đựng các thông tin cần thiết về hàng hóa. Một số thông tin chính có trong manifest bao gồm:
- Tên hàng hóa
- Số lượng
- Giá trị hàng hóa
- Xuất xứ hàng hóa
- Thông tin người gửi và người nhận
Thông qua các thông tin trên manifest, cơ quan hải quan sẽ xác định giá trị hàng hóa để tính toán mức thuế phải nộp. Quá trình này thường diễn ra như sau:
- Kiểm tra thông tin: Cơ quan hải quan sẽ rà soát các thông tin trong manifest để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ.
- Xác định mã HS: Hàng hóa sẽ được phân loại theo mã số hệ thống hài hòa (HS code). Mã này giúp xác định mức thuế suất cụ thể cho từng loại hàng hóa.
- Tính toán giá trị hàng hóa: Dựa trên thông tin về giá trị hàng hóa trong manifest, cơ quan hải quan sẽ tính toán tổng giá trị chịu thuế.
- Áp dụng thuế suất: Cuối cùng, mức thuế sẽ được tính toán bằng cách nhân giá trị hàng hóa với thuế suất tương ứng.
Lợi ích của việc sử dụng manifest trong quy trình thu thuế
Việc sử dụng manifest làm căn cứ để tính toán thuế xuất nhập khẩu mang lại nhiều lợi ích:
- Minh bạch: Các thông tin rõ ràng, đầy đủ trên manifest giúp cơ quan chức năng dễ dàng kiểm tra và xác minh, từ đó giảm thiểu tình trạng gian lận thuế.
- Công bằng: Mọi doanh nghiệp đều phải tuân thủ quy định và nộp thuế dựa trên thông tin khách quan có trong manifest, điều này giúp cho việc thu thuế trở nên công bằng hơn.
- Tăng hiệu quả quản lý: Nhờ vào việc chuẩn hóa thông tin thông qua manifest, các cơ quan hải quan có thể dễ dàng theo dõi, quản lý và đánh giá hoạt động xuất nhập khẩu.
An ninh quốc gia
Khai báo manifest còn góp phần vào việc đảm bảo an ninh quốc gia. Thông qua việc kiểm soát hàng hóa nhập khẩu, cơ quan chức năng có thể ngăn chặn việc buôn lậu hoặc vận chuyển hàng hóa trái phép, từ đó bảo vệ lợi ích quốc gia.
Thống kê thương mại
Manifest cũng là nguồn dữ liệu quan trọng cho việc thống kê thương mại. Các thông tin về hàng hóa xuất nhập khẩu sẽ được tổng hợp và phân tích, từ đó giúp cho các cơ quan chức năng có cái nhìn tổng quan về tình hình thương mại của đất nước.
Quản lý chuỗi cung ứng
Cuối cùng, việc khai báo manifest còn giúp cho các doanh nghiệp quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả. Thông qua việc theo dõi tình trạng hàng hóa, các doanh nghiệp có thể điều chỉnh kế hoạch sản xuất và kinh doanh phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động.
Nên khai Manifest khi nào và ở đâu?
Thời gian khai báo
Thời gian khai báo manifest khác nhau tùy theo quy định của từng quốc gia. Ở một số quốc gia, yêu cầu khai báo trước khi hàng cập cảng từ 1-2 ngày, nhưng cũng có quốc gia yêu cầu khai báo sau khi tàu chạy 12 giờ. Do đó, người khai báo cần nắm rõ quy định cụ thể của từng quốc gia để thực hiện đúng thời hạn.

Nên khai Manifest khi nào và ở đâu?
Địa điểm khai báo
Manifest là gì? Có hai hình thức khai báo manifest phổ biến: khai trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan hoặc tải mẫu khai báo từ trang web và tải lên phần khai manifest trên website. Việc lựa chọn hình thức nào phụ thuộc vào sự thuận tiện và khả năng của người khai báo.
Quy trình khai báo
Quy trình khai báo manifest thường bao gồm các bước như chuẩn bị thông tin lô hàng, điền thông tin vào mẫu khai báo, kiểm tra và gửi hồ sơ đến cơ quan hải quan. Người khai báo cần đảm bảo rằng tất cả các thông tin đều chính xác và đầy đủ để tránh việc phải chỉnh sửa sau này.
Hướng dẫn cách khai Manifest
Cách khai trực tiếp lên hệ thống một cửa
Để khai báo manifest trực tiếp trên hệ thống một cửa, người khai báo cần thực hiện các bước sau:
- Thông báo cho hãng tàu: Gán quyền khai vận đơn gom hàng cho hãng tàu.
- Truy cập vào hệ thống: Đăng nhập vào website cổng thông tin một cửa quốc gia.
- Chọn mục cần khai báo: Chọn mục BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI → CỤC HÀNG HẢI → QUẢN LÝ CẤP PHÉP HỒ SƠ.
- Khai điện tử: Click chuột phải chọn khai điện tử → vận đơn gom hàng → thêm vận đơn.
Sau khi hoàn thành các bước trên, người khai báo cần nhập đầy đủ thông tin về lô hàng, số container, số seal, trọng lượng, thể tích… bằng biểu tượng dấu +. Cuối cùng, nhấn nút Cập nhật để lưu lại thông tin.

Manifest là gì? Hướng dẫn cách khai Manifest
Cách khai bằng việc nhập file excel
Ngoài việc khai trực tiếp, người khai báo cũng có thể sử dụng file excel để nhập thông tin. Quy trình thực hiện như sau:
- Thông báo cho hãng tàu: Giống như cách khai trực tiếp, cần gán quyền khai vận đơn gom hàng cho hãng tàu.
- Nhập thông tin vào file excel: Chuẩn bị file excel manifest với đầy đủ thông tin cần thiết.
- Đăng nhập vào hệ thống: Truy cập vào hệ thống một cửa quốc gia và chọn mục tương tự như trên.
- Import file excel: Chọn file excel đã nhập trước đó và chọn import. Hệ thống sẽ tự động lấy thông tin trong file.
Lưu ý rằng không được thay đổi tên các sheet, xóa file hay thay đổi các ô sẵn có trong file excel để tránh gặp phải lỗi trong quá trình khai báo.
Chỉnh sửa manifest khi có sai sót
Trong trường hợp có sai sót trong bản khai, người khai báo cần thực hiện các bước chỉnh sửa như sau:
- Chỉnh sửa trên hệ thống: Truy cập vào hệ thống quản lý manifest để chỉnh sửa bản khai.
- Chuẩn bị hồ sơ: Gửi hồ sơ đến cơ quan Hải quan bao gồm công văn xin chỉnh sửa, thư điện tử yêu cầu chỉnh manifest, và Master bill of lading (MBL) hoặc house bill of lading (HBL).
Việc chỉnh sửa manifest cần được thực hiện cẩn thận để tránh mất thời gian và chi phí không cần thiết. Do đó, việc khai báo ban đầu cần được thực hiện một cách chính xác và đầy đủ.
Những lưu ý chung khi khai Manifest
Manifest là gì? Bạn cần lưu ý gì khi khai Manifest?
Kiểm tra thông tin trước khi khai báo
Trước khi tiến hành khai báo manifest, người khai báo cần kiểm tra kỹ lưỡng tất cả các thông tin liên quan đến lô hàng. Điều này bao gồm số vận đơn, ngày phát hành vận đơn, số lượng hàng, chi tiết về lô hàng và ngày tàu chạy. Việc này giúp giảm thiểu khả năng xảy ra sai sót trong quá trình khai báo.

Manifest là gì? Những lưu ý chung khi khai Manifest
Tuân thủ quy trình khai báo
Việc tuân thủ đúng quy trình khai báo là rất quan trọng. Người khai báo cần nắm rõ các bước cần thực hiện, từ việc chuẩn bị thông tin đến việc gửi hồ sơ đến cơ quan hải quan. Bất kỳ sai sót nào trong quy trình đều có thể dẫn đến việc hồ sơ bị từ chối hoặc phải chỉnh sửa, gây tốn kém thời gian và chi phí.
Sử dụng hệ thống khai báo online
Việt Nam đã áp dụng hệ thống khai manifest online, giúp cho việc khai báo trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. Người khai báo nên tận dụng các công nghệ hiện đại để thực hiện việc khai báo một cách hiệu quả nhất.
Am hiểu quy định của pháp luật
Cuối cùng, người khai báo cần có sự am hiểu về các quy định pháp luật liên quan đến khai báo manifest. Điều này không chỉ giúp cho việc khai báo diễn ra suôn sẻ mà còn đảm bảo rằng các hoạt động xuất nhập khẩu được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.
Kết luận
Manifest là gì? Đây một phần không thể thiếu trong quy trình xuất nhập khẩu hàng hóa. Việc hiểu rõ về khái niệm, vai trò và cách thức khai báo manifest sẽ giúp cho các doanh nghiệp và cá nhân liên quan thực hiện các thủ tục một cách hiệu quả và chính xác. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và cần thiết để thực hiện việc khai báo manifest một cách thuận lợi.

