Phân biệt P/L là một trong những vấn đề quan trọng trong lĩnh vực logistics và vận chuyển hàng hóa. Trong môi trường toàn cầu hóa hiện nay, việc hiểu rõ các loại chứng từ cần thiết, đặc biệt là các loại vận đơn như Original B/L, Surrendered B/L và Seaway B/L, giúp cho doanh nghiệp có thể quản lý tốt hơn quy trình xuất nhập khẩu hàng hóa của mình. Bài viết này, Antlogistics sẽ cùng bạn tìm hiểu nhé!
Tổng quan về Vận đơn trong Logistics
Trong ngành logistics, vận đơn đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nó không chỉ là một tài liệu pháp lý mà còn là bằng chứng cho việc giao dịch giữa bên gửi và bên nhận hàng hóa. Để phân biệt P/L, trước tiên chúng ta cần nắm rõ khái niệm và chức năng của từng loại vận đơn khác nhau.

Tổng quan về Vận đơn trong Logistics
Chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ về ba loại vận đơn chính: Original B/L, Surrendered B/L và Seaway B/L. Mỗi loại đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với từng tình huống cụ thể trong quá trình vận chuyển hàng hóa.
Khái niệm về Vận đơn gốc (Original B/L)
Vận đơn gốc là gì?
Vận đơn gốc (hay còn gọi là Original Bill of Lading) là loại vận đơn được phát hành bởi hãng tàu hoặc forwarder, có chữ ký xác nhận và thường đi kèm với số lượng bản gốc nhất định, thường là ba. Mỗi bản gốc đều có giá trị pháp lý như nhau và mặt sau của nó ghi điều kiện hợp đồng vận chuyển.
Quy trình phát hành Original B/L
Quy trình phát hành Original B/L bắt đầu từ người gửi hàng. Họ sẽ giao hàng cho hãng tàu, sau đó hãng tàu phát hành vận đơn gốc cho họ. Người gửi sau đó sẽ gửi B/L gốc cho người nhận hàng. Khi đến cảng đích, người nhận chỉ cần xuất trình B/L gốc để nhận hàng.
Điều này chứng tỏ rằng Original B/L không chỉ là một tài liệu giao dịch mà còn là một phần quan trọng trong việc xác minh quyền sở hữu hàng hóa. Việc sử dụng loại vận đơn này rất an toàn, đặc biệt trong trường hợp thanh toán bằng L/C hoặc khi hai bên không hoàn toàn tin tưởng vào nhau.
Ưu điểm và Nhược điểm của Original B/L
Ưu điểm lớn nhất của Original B/L là tính an toàn và chắc chắn. Vì mỗi bản gốc đều có giá trị pháp lý riêng, nó cung cấp sự bảo vệ cho cả người gửi và người nhận. Tuy nhiên, nhược điểm chính của nó là tốn kém và mất thời gian trong quy trình phát hành và giao nhận.
Ngoài ra, rủi ro thất lạc B/L gốc cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Nếu B/L bị mất đi, việc nhận hàng trở nên phức tạp và có thể gây thiệt hại cho cả hai bên.
Khám phá Surrendered B/L
Surrendered B/L là loại vận đơn cũng giống như Original B/L nhưng có thêm chữ “SURRENDER”. Đây là một lựa chọn tiện lợi hơn mà nhiều công ty chọn sử dụng, đặc biệt trong những tình huống mà hai bên đã có sự tin tưởng cao với nhau.

Khám phá Surrendered B/L
Quy trình và Cách thức hoạt động
Khi sử dụng Surrendered B/L, hãng tàu sẽ thu hồi và hủy B/L gốc trước khi phát hành Surrender B/L mới. Điều này có nghĩa là giao hàng không cần B/L gốc; thay vào đó, thông báo giao hàng sẽ được thực hiện qua Telex Release.
Quy trình này giúp giảm bớt thời gian chờ đợi và thủ tục giấy tờ phức tạp. Người nhận hàng sẽ nhận được thông tin từ hãng tàu và có thể đến cảng để nhận hàng ngay lập tức mà không cần phải trình bày bất kỳ tài liệu nào.
Lợi ích và Rủi ro của Surrendered B/L
Lợi ích lớn nhất của Surrendered B/L là tính tiện lợi và nhanh chóng. Điều này cực kỳ hữu ích trong những tình huống cần giao hàng gấp mà không muốn trì hoãn.
Tuy nhiên, đi kèm với sự tiện lợi là một số rủi ro. Nếu bên nhận hàng chưa thanh toán mà đã nhận hàng, điều này có thể dẫn đến tranh chấp hoặc thậm chí là thiệt hại cho bên gửi hàng. Do đó, Surrendered B/L chỉ nên được sử dụng khi có sự tin tưởng tuyệt đối giữa hai bên.
Tìm hiểu về Seaway B/L
Seaway B/L là loại vận đơn không phải là chứng từ sở hữu hàng hóa. Nó đơn giản hơn so với hai loại trước đó và thường được sử dụng khi hai bên có sự tin tưởng cao, chẳng hạn như giữa công ty mẹ và công ty con.
Đặc điểm và Chức năng
Seaway B/L giúp giảm chi phí in ấn và vận chuyển vì nó có thể được phát hành dưới dạng điện tử. Điều này làm cho quy trình trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn. Dù vậy, Seaway B/L không thể chuyển nhượng lô hàng, và người nhận hàng vẫn có thể gặp rủi ro nếu nhận hàng mà không thanh toán.
Những ưu điểm và nhược điểm của Seaway B/L
Một trong những ưu điểm nổi bật của Seaway B/L là không yêu cầu trình bày nhiều tài liệu, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả hai bên. Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất là rủi ro liên quan đến việc nhận hàng mà không thanh toán, có thể gây thiệt hại cho bên gửi hàng.
Do đó, Seaway B/L thường được khuyến nghị sử dụng trong những mối quan hệ kinh doanh gần gũi và tin cậy.

Tìm hiểu về Seaway B/L
Phân biệt chi tiết Original B/L, Surrendered B/L và Seaway B/L
Dưới đây là bảng phân biệt chi tiết giữa Original B/L, Surrendered B/L, và Seaway B/L cùng với phân tích chi tiết của từng loại B/L:
Loại B/L | Original B/L (B/L gốc) | Surrendered B/L (B/L đã hủy) | Seaway B/L (B/L đường biển) |
---|---|---|---|
Định nghĩa | Là bản gốc của vận đơn do hãng tàu phát hành, được sử dụng để xác nhận quyền sở hữu hàng hóa. | Là bản gốc của vận đơn đã được hủy, chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa sang cho người nhận hoặc bên thứ ba. | Là vận đơn điện tử hoặc vận đơn giấy dùng cho giao nhận hàng hóa trên tàu, không yêu cầu bản gốc. |
Công dụng | Dùng để chứng minh quyền sở hữu hàng hóa và có thể chuyển nhượng. | Chứng nhận rằng hàng hóa đã được trả hoặc chuyển giao quyền sở hữu cho bên nhận hàng. | Dùng để chứng minh quyền sở hữu hàng hóa, có thể áp dụng trong trường hợp vận chuyển qua đường biển. |
Quy trình chuyển nhượng | Có thể chuyển nhượng hàng hóa bằng cách chuyển giao bản gốc cho người nhận hoặc người trung gian. | Sau khi hủy bỏ, bản B/L không còn giá trị và không thể chuyển nhượng quyền sở hữu. | Không cần bản gốc, thường được sử dụng trong các giao dịch thương mại quốc tế sử dụng điện tử. |
Phương thức sử dụng | Sử dụng để nhận hàng từ hãng tàu và có thể thay thế cho thanh toán tiền hàng. | Thường được sử dụng trong trường hợp các lô hàng đã được thanh toán và không còn cần bản gốc. | Được sử dụng khi hàng hóa đã được vận chuyển qua tàu biển nhưng không yêu cầu việc xuất trình bản gốc. |
Đặc điểm về giấy tờ | Cần bản gốc để nhận hàng và làm thủ tục xuất nhập khẩu. | Không yêu cầu bản gốc để nhận hàng, chủ yếu là để chuyển nhượng hàng hóa sau khi hoàn tất thủ tục hải quan. | Có thể là bản điện tử hoặc bản giấy, không yêu cầu bản gốc, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. |
Tính hợp pháp | Bản gốc có giá trị pháp lý cao trong việc bảo vệ quyền lợi của chủ hàng. | Không có giá trị pháp lý sau khi bị hủy. | Cũng có giá trị pháp lý như B/L gốc, đặc biệt khi chuyển giao qua hệ thống điện tử. |
Original B/L (B/L gốc):
Đây là loại vận đơn thông dụng nhất trong giao nhận hàng hóa. Nó chứng minh quyền sở hữu của người gửi hàng và có thể chuyển nhượng cho bên thứ ba thông qua việc chuyển giao bản gốc. Original B/L là một giấy tờ quan trọng trong các giao dịch quốc tế, nơi người nhận hàng cần xuất trình bản gốc để lấy hàng từ cảng.
- Lợi thế: Bản gốc giúp xác nhận quyền sở hữu và là bằng chứng hợp pháp của việc giao nhận hàng hóa.
- Hạn chế: Cần phải có bản gốc để thực hiện các giao dịch, điều này có thể mất thời gian và chi phí trong trường hợp vận chuyển quốc tế.

Phân biệt chi tiết Original B/L, Surrendered B/L và Seaway B/L
Surrendered B/L (B/L đã hủy):
Loại vận đơn này được sử dụng khi hàng hóa đã được thanh toán hoặc các điều kiện giao dịch đã hoàn tất. Bản gốc của vận đơn sẽ được “hủy” và chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa cho người nhận mà không cần phải xuất trình bản gốc.
- Lợi thế: Quá trình giao nhận hàng hóa nhanh chóng hơn vì không yêu cầu bản gốc, phù hợp với các giao dịch đã thanh toán và dễ dàng cho việc chuyển nhượng quyền sở hữu.
- Hạn chế: Sau khi được hủy, vận đơn không còn giá trị pháp lý và không thể sử dụng để đòi quyền sở hữu hàng hóa.
Seaway B/L (B/L đường biển):
Seaway B/L là một loại vận đơn điện tử hoặc giấy cho phép giao nhận hàng hóa qua đường biển mà không cần sử dụng bản gốc. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho các bên liên quan, đặc biệt trong các giao dịch quốc tế hiện đại.
- Lợi thế: Tiết kiệm thời gian và chi phí, đặc biệt trong trường hợp giao dịch trực tuyến hoặc khi không cần bản gốc để nhận hàng.
- Hạn chế: Mặc dù tiện lợi, nhưng đôi khi có thể gây khó khăn cho những ai không quen với việc sử dụng các hệ thống điện tử.
Kết luận
Như vậy, việc phân biệt P/L giữa Original B/L, Surrendered B/L và Seaway B/L là rất cần thiết trong ngành logistics. Mỗi loại vận đơn có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với từng tình huống cụ thể trong quá trình giao nhận hàng hóa.
Thấu hiểu rõ ràng về từng loại vận đơn sẽ giúp doanh nghiệp có những quyết định đúng đắn hơn trong việc quản lý hàng hóa, đồng thời nâng cao hiệu quả trong quy trình xuất nhập khẩu.