Trong nền kinh tế hiện đại, việc vận chuyển hàng hóa đã và đang trở thành một phần quan trọng của hoạt động sản xuất và thương mại. Và trong đó, hình thức vận chuyển hàng rời bằng đường biển được cho là có tính hiệu quả cao và chi phí thấp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm “hàng rời” là như thế nào và quy trình làm hàng rời bằng đường biển diễn ra như thế nào. Trong bài viết này, Antlogistis sẽ tìm hiểu về hàng rời là gì? Quy trình làm hàng rời bằng đường biển diễn ra như thế nào?
Hàng rời là gì?
Trước khi đi vào tìm hiểu về quy trình làm hàng rời bằng đường biển, chúng ta cần hiểu rõ về khái niệm “hàng rời” là gì.
Hàng rời là gì?
Hàng rời là những hàng hóa không đóng bao, vận chuyển dạng trần. Đây là loại hàng hóa được đóng gói bằng cách sử dụng các phương tiện nâng hạ hoặc thiết bị đặc biệt để chuyển tải. Ví dụ: quặng, than đá, ngũ cốc, dầu mỏ, phân bón.

Hàng rời là gì?
Phân loại hàng rời
Hàng rời được phân loại thành hai loại chính là hàng rời rắn và hàng rời lỏng.
- Hàng rời rắn
Hàng rời rắn là loại hàng hóa có thể vận chuyển bằng đường biển hoặc đường bộ và có thể được chứa trong các kiện hàng như bao bì, thùng carton, pallet hoặc không đóng gói. Các mặt hàng rời rắn có thể kể đến như bột mì, cà phê, lương thực, đá, vật liệu xây dựng, hạt nhựa.
- Hàng rời lỏng
Hàng rời lỏng là loại hàng hóa không đóng gói và được vận chuyển dưới dạng lỏng hoặc khí. Điển hình cho loại hàng này là dầu thô, nước, hóa chất, xăng dầu. Việc vận chuyển hàng rời lỏng yêu cầu các phương tiện và thiết bị chuyên dụng để đảm bảo tính an toàn và độ bền của hàng hóa.
Đặc điểm tàu chở hàng rời
Hàng rời được vận chuyển bằng đường biển cần có các tàu có công suất hoạt động lớn, với sức chứa đủ lớn để chở các loại hàng thô, khô như than đá, quặng sắt, hàng nông sản, phế liệu. Ngoài ra, tàu còn có các tính năng và cấu trúc đặc biệt như:
- Hầm hàng chống thấm nước: Khi thời tiết xấu, tàu cần phải đảm bảo tính an toàn cho hàng hóa bên trong. Do đó, hầm hàng được thiết kế chống thấm nước để giữ cho hàng hóa luôn khô ráo và an toàn.
- Miệng hầm rộng: Để có thể bốc dỡ hàng hóa một cách thuận tiện và hiệu quả, tàu chở hàng rời cần có miệng hầm rộng để phù hợp với kích thước của hàng hóa.
- Cấu trúc vững chắc: Vì hàng rời có tính chất không đóng gói, việc di chuyển và bốc dỡ trên tàu có thể gây ra sự dao động và tác động lớn. Vì vậy, cấu trúc của tàu luôn được thiết kế vững chắc để đảm bảo tính an toàn cho hàng hóa và nhân viên.
Thiết bị bốc xếp hàng rời
Để thực hiện quy trình làm hàng rời bằng đường biển, các tàu cần phải được trang bị đầy đủ các thiết bị bốc xếp hàng rời như:
- Cần trục chân đế: Là một dạng cần trục có thể di chuyển dọc theo tàu và sử dụng để nâng hạ hàng hóa.
- Cầu nâng: Là một loại cầu có khả năng nâng hạ lên đến 1000 tấn và được sử dụng để di chuyển hàng hóa từ bãi đáp xuống khoang tàu hoặc ngược lại.
- Xe nâng: Sử dụng để di chuyển hàng hóa trong khoang tàu và các bãi cảng.
- Cao bản: Là một thiết bị cứng có khả năng nâng và giữ hàng hóa lên cao, thường sử dụng cho các hàng hóa nhỏ và nặng.
Quy trình làm hàng rời bằng đường biển
Với các tính chất đặc biệt của hàng rời, việc vận chuyển và bốc dỡ hàng hóa này đòi hỏi sự chuyên nghiệp và cẩn trọng. Quy trình làm hàng rời bằng đường biển diễn ra thông qua nhiều bước thực hiện khác nhau.

Quy trình làm hàng rời bằng đường biển
Các công nhân và nhiệm vụ
Thường thì quy trình làm hàng rời bằng đường biển được thực hiện bởi một đội ngũ gồm 5-7 công nhân đảm nhiệm các nhiệm vụ cụ thể. Mỗi công nhân có một vai trò và nhiệm vụ riêng để đảm bảo hoạt động diễn ra trơn tru và an toàn.
- Điều khiển cầu nâng
Đây là nhiệm vụ của một công nhân có tay nghề, có kinh nghiệm trong việc điều khiển thiết bị nâng hạ. Công nhân này cần phải có khả năng điều khiển cầu nâng chính xác và linh hoạt để có thể vận chuyển hàng hóa từ bãi đáp xuống khoang tàu hoặc ngược lại.
- Tín hiệu
Có hai công nhân đảm nhận nhiệm vụ tạo ra tín hiệu trong quá trình làm hàng rời. Công nhân này sẽ hướng dẫn các thiết bị nâng hạ di chuyển theo đúng vị trí cần thiết và thông báo khi hàng hóa đã được nâng lên hoặc xuống đến mức an toàn.
- Thiết bị nâng hạ
Có hai công nhân có nhiệm vụ điều khiển thiết bị nâng hạ, bốc xếp và giữ hàng hóa trong quá trình làm hàng rời. Bằng cách sử dụng các thiết bị như cầu nâng, xe nâng và cao bản, họ phải đảm bảo tính an toàn và hiệu quả trong việc bốc dỡ và xếp dỡ hàng hóa.
- Lắp đặt/ tháo dỡ dây cáp
Công nhân cuối cùng có nhiệm vụ lắp đặt/tháo dỡ dây cáp để kiểm soát việc nâng và hạ hàng hóa. Họ cũng cần thực hiện các kiểm tra an toàn và bảo dưỡng thiết bị đảm bảo tính hoạt động của chúng.
Quá trình làm hàng rời bằng đường biển
Quy trình làm hàng rời bằng đường biển bao gồm các bước sau:

Quá trình làm hàng rời bằng đường biển
- Bước 1: Sử dụng thiết bị nâng để mở cửa hầm tàu
Đầu tiên, các công nhân sẽ sử dụng thiết bị nâng để mở cửa hầm tàu. Khi cửa hầm được mở, hàng rời có thể được di chuyển vào hoặc ra khỏi khoang tàu.
- Bước 2: Di chuyển dây cáp và móc
Sau khi cửa hầm được mở, các công nhân sẽ di chuyển dây cáp và móc vào vị trí phù hợp. Đây là bước quan trọng để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả trong việc bốc dỡ hàng hóa từ bãi đáp xuống khoang tàu.
- Bước 3: Gắn móc vào hàng
Sau khi được di chuyển vào vị trí, các công nhân sẽ gắn móc vào hàng hóa cần bốc dỡ. Điều này cũng đòi hỏi kỹ năng và kinh nghiệm để đảm bảo không gây thiệt hại cho hàng hóa.
- Bước 4: Điều chỉnh khối lượng hàng phù hợp với sức nâng
Một công nhân sẽ kiểm tra và điều chỉnh khối lượng của hàng hóa để phù hợp với sức nâng của các thiết bị nâng hạ. Điều này đảm bảo tính an toàn và tránh những tai nạn không đáng có.
- Bước 5: Nâng hàng lên
Khi các công nhân đã hoàn tất việc điều chỉnh, tiến hành nâng hàng lên từ bãi đáp xuống khoang tàu. Trong quá trình này, họ cần phải kiểm tra độ an toàn khi hàng hóa ở độ cao 2.5m để đảm bảo không gây thiệt hại cho hàng hóa hay người lao động.
- Bước 6: Hướng dẫn di chuyển cần trục
Công nhân điều khiển tín hiệu sẽ hướng dẫn các thiết bị nâng hạ di chuyển cần trục cho đến khi hàng rời khỏi miệng hầm. Khi hàng rời đã được di chuyển ra khỏi miệng hầm, cần trục sẽ được điều chỉnh để đón nhận hàng hóa tiếp theo.
- Bước 7: Xếp dỡ hàng hóa vào khoang tàu
Cuối cùng, công nhân sẽ xếp dỡ hàng hóa vào khoang tàu trong thứ tự đã được sắp xếp trước đó. Việc này đòi hỏi tính tỉ mỉ và kỹ năng để đảm bảo không gây thiệt hại cho hàng hóa.
Lưu ý khi làm vận chuyển hàng rời bằng đường biển
Khi làm vận chuyển hàng rời bằng đường biển, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần phải xem xét để đảm bảo quá trình vận chuyển diễn ra suôn sẻ và hiệu quả. Dưới đây là một số điều bạn cần chú ý:

Lưu ý khi làm vận chuyển hàng rời bằng đường biển
- Chọn phương tiện vận chuyển phù hợp: Trước khi quyết định vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, bạn cần xác định loại hàng hóa cần vận chuyển để chọn phương tiện vận chuyển phù hợp như container, tàu chở hàng rời, tàu chở hàng nguy hiểm, v.v.
- Đóng gói hàng hóa đúng cách: Để đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển, bạn cần đóng gói hàng hóa một cách cẩn thận và đúng cách, tuân thủ các quy định về đóng gói của cảng và hãng tàu.
- Xác định chi phí vận chuyển: Trước khi quyết định vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, bạn cần tính toán kỹ lưỡng chi phí vận chuyển bao gồm cước phí, phí bảo hiểm, phí xử lý tại cảng, v.v.
- Chọn đối tác vận chuyển đáng tin cậy: Việc chọn đối tác vận chuyển uy tín và đáng tin cậy là rất quan trọng để đảm bảo hàng hóa được vận chuyển đúng hạn và an toàn.
- Thủ tục hải quan và giấy tờ liên quan: Bạn cần nắm rõ các thủ tục hải quan cần thiết và chuẩn bị đầy đủ giấy tờ liên quan để tránh trục trặc trong quá trình vận chuyển.
- Theo dõi và kiểm tra hàng hóa: Trong suốt quá trình vận chuyển, bạn cần theo dõi và kiểm tra hàng hóa để đảm bảo không có sự cố xảy ra và có biện pháp xử lý kịp thời nếu cần.
- Bảo hiểm hàng hóa: Để đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong quá trình vận chuyển, bạn nên mua bảo hiểm hàng hóa phù hợp để bảo vệ tài sản của mình.
Những lưu ý trên sẽ giúp bạn thực hiện vận chuyển hàng rời bằng đường biển một cách an toàn và hiệu quả. Hãy chú ý và tuân thủ các quy định để tránh rủi ro và đảm bảo thành công cho quá trình vận chuyển của bạn.
Kết luận
Hàng rời là gì? Quy trình làm hàng rời bằng đường biển đòi hỏi sự chuyên nghiệp và kỹ năng cao từ các công nhân tham gia. Từ việc chuẩn bị hàng hóa cho vận chuyển đến quá trình bốc dỡ và xếp dỡ vào khoang tàu, mỗi bước đều cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Với sự phát triển của ngành logistics và vận tải biển, việc hiểu rõ về quy trình làm hàng rời bằng đường biển là rất quan trọng. Điều này giúp tối ưu hóa quá trình vận chuyển hàng hóa, giảm thiểu tổn thất và đảm bảo tính linh hoạt trong hoạt động logistics.
Việc áp dụng công nghệ mới và quy trình tiên tiến cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện quy trình làm hàng rời bằng đường biển. Việc đầu tư vào đào tạo cho công nhân và nâng cao trình độ chuyên môn sẽ giúp tăng cường hiệu suất và chất lượng trong hoạt động này.