Supply chain là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh và quản lý. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa và vai trò của supply chain. Vậy supply chain là gì và tại sao lại quan trọng đến vậy? Trong bài viết này, Antlogistics sẽ tìm hiểu về khái niệm supply chain, vai trò của nó và các mô hình phổ biến trong chuỗi cung ứng.
Supply chain là gì?
Supply chain là gì?
Theo định nghĩa của Hội nghị Supply Chain Council (Council of Supply Chain Management Professionals), supply chain là một chuỗi các hoạt động từ sản xuất, vận chuyển, lưu trữ, phân phối hàng hóa đến khách hàng cuối cùng. Nó là một quy trình liên tục và liên kết giữa các bên liên quan để tạo ra sản phẩm và dịch vụ, từ đó đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Supply chain là gì?
Supply chain là gì? Đơn giản hơn, supply chain có thể hiểu là chuỗi các bước và quy trình để đưa sản phẩm hoặc dịch vụ từ người sản xuất đến người tiêu dùng. Nó bao gồm các hoạt động chính như mua hàng, sản xuất, lưu trữ, vận chuyển và phân phối. Điều này có nghĩa là không chỉ có các công ty sản xuất được coi là có supply chain, mà hầu hết các doanh nghiệp đều có một chuỗi cung ứng để đưa sản phẩm của họ đến tay khách hàng.
Supply chain management là gì?
Supply chain management (quản lý chuỗi cung ứng) bao gồm việc quản lý và điều hành các hoạt động của supply chain để tối ưu hóa sự liên kết giữa các bên và đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu của thị trường. Nó còn bao gồm việc xây dựng các quan hệ đối tác và quản lý thông tin, tài nguyên và chi phí trong suốt quá trình chuỗi cung ứng.
Quản lý chuỗi cung ứng là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của hoạt động kinh doanh, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh và khách hàng ngày càng đòi hỏi sự đáp ứng nhanh chóng và linh hoạt. Việc hiểu rõ vai trò và cách quản lý chuỗi cung ứng có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả sản xuất và đáp ứng tốt hơn với nhu cầu của thị trường.
Vai trò của Supply chain
Supply chain có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động kinh doanh suôn sẻ và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Một chuỗi cung ứng hiệu quả không chỉ giúp tiết kiệm chi phí và tối ưu hiệu suất sản xuất mà còn có thể cung cấp các dịch vụ tốt hơn cho khách hàng, từ đó giúp tăng cường độ tin cậy và tạo niềm tin trong mắt khách hàng.

Vai trò của Supply chain
Một trong những vai trò quan trọng nhất của supply chain là làm giảm thời gian và chi phí trong việc chuyển hàng từ nguồn cung cấp tới khách hàng cuối cùng. Khi có một chuỗi cung ứng hiệu quả, sản phẩm có thể được giao đến tay khách hàng nhanh hơn, từ đó giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng cường độ hài lòng của khách hàng.
Ngoài ra, supply chain còn đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý chi phí. Việc tối ưu hóa các quy trình và quản lý thông tin, tài nguyên và chi phí trong chuỗi cung ứng có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Ngoài những vai trò trên, supply chain còn đóng góp vào việc tạo niềm tin và mối quan hệ đối tác tốt với các bên trong chuỗi cung ứng. Nếu một doanh nghiệp có một hệ thống supply chain hiệu quả, họ sẽ có khả năng xây dựng mối quan hệ tốt hơn với các nhà cung cấp, từ đó có được nguồn cung cấp hàng hoá tốt hơn và giá cả cạnh tranh hơn.
Các mô hình phổ biến trong Supply chain
Trong thực tế, có nhiều mô hình khác nhau được sử dụng trong quản lý chuỗi cung ứng. Dưới đây là ba mô hình phổ biến nhất trong supply chain:
Mô hình dòng chảy liên tục
Mô hình dòng chảy liên tục (continuous flow) tập trung vào việc sản xuất hàng loạt sản phẩm đồng nhất. Nó được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như sản xuất ô tô, điện tử và sản phẩm tiêu dùng. Đặc điểm của mô hình này là sản xuất được thực hiện theo chu kỳ, từ đó giúp tối ưu hóa hiệu suất và kiểm soát chất lượng.
Tuy nhiên, mô hình dòng chảy liên tục có thể gặp khó khăn khi sản phẩm có tính đa dạng cao hoặc yêu cầu sản xuất linh hoạt để đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường.
Mô hình nhanh
Mô hình nhanh (agile) phù hần cho các ngành công nghiệp có yêu cầu linh hoạt và phản ứng nhanh với thị trường như thời trang, công nghệ thông tin. Mô hình này tập trung vào việc tối ưu hóa khả năng thích ứng và linh hoạt trong sản xuất và vận chuyển hàng hóa.
Một điểm đặc biệt của mô hình nhanh là khả năng thay đổi sản phẩm nhanh chóng theo yêu cầu của thị trường mà không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Tuy nhiên, mô hình này có thể đối mặt với thách thức về chi phí và hiệu suất khi cần thay đổi sản xuất liên tục.
Mô hình linh hoạt
Mô hình linh hoạt (flexible) kết hợp giữa tính linh hoạt của mô hình nhanh và tính hiệu quả của mô hình dòng chảy liên tục. Mục tiêu của mô hình này là tối ưu hóa cả khả năng thích ứng nhanh chóng và sản xuất hàng loạt sản phẩm đồng nhất.
Mô hình linh hoạt cho phép doanh nghiệp điều chỉnh quy trình sản xuất và vận chuyển theo yêu cầu cụ thể mà vẫn đảm bảo hiệu suất và chất lượng. Điều này giúp cân bằng giữa yêu cầu thị trường và khả năng sản xuất của doanh nghiệp.
Mô hình Supply Chain Operations Reference
Supply Chain Operations Reference (SCOR) là một mô hình quản lý chuỗi cung ứng nổi tiếng và được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp. Mô hình SCOR bao gồm các hoạt động chính của supply chain và được chia thành bốn mức độ: kinh doanh, quy trình, thư viện và hiệu suất.

Mô hình Supply Chain Operations Reference
- Kinh doanh: Cấp độ này bao gồm các hoạt động để định hình chiến lược của doanh nghiệp, xác định nhu cầu của thị trường và thiết lập các chỉ số hiệu suất.
- Quy trình: Tại cấp độ này, các quy trình và quy trình luồng công việc được xác định và tối ưu hóa để đảm bảo các hoạt động trong chuỗi cung ứng diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
- Thư viện: Cấp độ này bao gồm các thông tin và tài liệu về quy trình, đặc điểm và yêu cầu của các hoạt động trong chuỗi cung ứng.
- Hiệu suất: Đây là cấp độ cuối cùng trong mô hình SCOR, nơi các chỉ số hiệu suất được đánh giá và theo dõi để đảm bảo rằng quá trình chuỗi cung ứng diễn ra hiệu quả.
Mô hình SCOR là một công cụ hữu ích để giúp doanh nghiệp đánh giá và tối ưu hóa hoạt động của mình trong chuỗi cung ứng. Nó cho phép các doanh nghiệp xác định những điểm yếu và khó khăn trong quá trình sản xuất và vận chuyển và từ đó đề xuất các giải pháp để cải thiện hiệu suất và chất lượng.
Cấu trúc của chuỗi cung ứng
Chuỗi cung ứng điển hình có cấu trúc theo nhiều tầng, với các cấp độ khác nhau được xác định bởi mức độ gần gũi với khách hàng cuối cùng.
- Tầng 1: Gồm các nhà cung cấp nguyên vật liệu trực tiếp cho nhà sản xuất.
- Tầng 2: Gồm các nhà cung cấp cung cấp vật liệu hoặc thành phần cho các nhà cung cấp cấp 1.
- Tầng 3: Gồm các nhà cung cấp cung cấp vật liệu hoặc dịch vụ cho các nhà cung cấp cấp 2.
Cấu trúc phân tầng này cho phép chuỗi cung ứng phản ứng nhanh hơn với sự thay đổi nhu cầu và cung ứng, đồng thời giúp giảm chi phí thông qua việc hợp nhất đơn hàng và đàm phán giá tốt hơn.
Cấu trúc mạng của chuỗi cung ứng
Ngoài cấu trúc phân tầng, chuỗi cung ứng cũng có thể có cấu trúc mạng, trong đó nhiều nhà cung cấp và khách hàng được kết nối với nhau thông qua nhiều mối quan hệ khác nhau. Cấu trúc này giúp cải thiện khả năng phục hồi và tính linh hoạt của chuỗi cung ứng bằng cách cho phép các nhà cung cấp thay thế nhau khi xảy ra gián đoạn nguồn cung ứng.
Cấu trúc toàn cầu của chuỗi cung ứng
Trong nền kinh tế toàn cầu hóa ngày nay, nhiều chuỗi cung ứng có phạm vi toàn cầu, với các nhà cung cấp và khách hàng ở nhiều quốc gia khác nhau. Cấu trúc này mang đến những cơ hội mới để giảm chi phí và truy cập vào các thị trường mới, nhưng cũng tạo ra những thách thức về mặt hậu cần và quản lý.
Cấu trúc theo quy trình của chuỗi cung ứng
Chuỗi cung ứng cũng có thể được xem xét theo quy trình, bao gồm các hoạt động khác nhau cần thiết để mang sản phẩm hoặc dịch vụ đến tay khách hàng cuối cùng. Các hoạt động này thường bao gồm:
- Kế hoạch và dự báo nhu cầu
- Mua hàng và tìm nguồn cung ứng
- Sản xuất và vận hành
- Phân phối và hậu cần
- Dịch vụ khách hàng
Bằng cách tối ưu hóa từng quy trình trong chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp có thể cải thiện hiệu quả tổng thể và đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách hiệu quả hơn.
Các vị trí công việc trong ngành Supply Chain
Với vai trò quan trọng của supply chain trong hoạt động kinh doanh, không có gì ngạc nhiên khi ngành này cung cấp nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Dưới đây là một số vị trí công việc phổ biến trong ngành supply chain:

Supply chain là gì? Các vị trí công việc trong ngành Supply Chain
- Nhân viên mua hàng: Vai trò chính của nhân viên mua hàng là quản lý việc mua các nguyên liệu và thành phẩm cần thiết để sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ. Họ cũng phải cân nhắc các yếu tố như chất lượng, số lượng và giá cả để đảm bảo rằng việc mua hàng diễn ra hiệu quả.
- Kế hoạch sản xuất: Kế hoạch sản xuất là vị trí quan trọng trong ngành supply chain. Các kế hoạch sản xuất phải đảm bảo rằng sản phẩm được sản xuất đúng số lượng, chất lượng và thời gian để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
- Nhân viên kho vận: Với vai trò quản lý hàng hóa trong kho và việc vận chuyển sản phẩm, nhân viên kho vận có vai trò quan trọng trong quá trình chuỗi cung ứng.
- Chuyên gia về quản lý dòng tiền: Các chuyên gia quản lý dòng tiền đảm bảo rằng các hoạt động trong supply chain diễn ra hiệu quả và chi phí được kiểm soát tốt. Họ cũng phải theo dõi các chỉ số và đưa ra các giải pháp để cải thiện hiệu suất và giảm chi phí.
- Chuyên gia về quản lý dữ liệu: Với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc quản lý dữ liệu trở thành một yếu tố quan trọng trong việc quản lý chuỗi cung ứng. Chuyên gia quản lý dữ liệu sẽ đảm bảo rằng thông tin và tài nguyên được quản lý và chia sẻ hiệu quả trong chuỗi cung ứng.
Kết luận
Trong bối cảnh ngày nay, quản lý chuỗi cung ứng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và cung cấp giá trị cho khách hàng. Việc áp dụng các mô hình quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả và có cấu trúc rõ ràng giúp doanh nghiệp nắm bắt được cơ hội và thách thức từ thị trường một cách linh hoạt và hiệu quả.
Ngoài ra, việc phát triển và duy trì các vị trí công việc chuyên nghiệp trong ngành supply chain cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng mọi hoạt động trong chuỗi cung ứng diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
Việc hiểu rõ về supply chain và supply chain management không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu suất và chất lượng mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường. Để thành công trong môi trường kinh doanh ng