Nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc đã và đang trở thành xu hướng phổ biến của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Với sự phát triển của thị trường và nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng, việc nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và đa dạng hóa nguồn cung ứng. Tuy nhiên, trong quá trình nhập khẩu, các doanh nghiệp cần lưu ý đến các loại thuế áp dụng để tránh bị phạt và đảm bảo hoạt động kinh doanh được suôn sẻ. Trong bài viết ngày hôm nay các bạn cùng Antlogistics tìm hiểu chi tiết mặt hàng miễn thuế nhập khẩu nhé!
Nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc có những loại thuế nào?
Theo quy định của Luật Hải quan Việt Nam, hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài sẽ phải chịu các loại thuế như thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) và thuế bảo vệ môi trường (TBMT). Tuy nhiên, theo Hiệp định Thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA), Việt Nam và Trung Quốc đã cam kết giảm hoặc miễn thuế cho một số mặt hàng nhập khẩu từ nhau.

Nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc có những loại thuế nào?
Thuế nhập khẩu
Thuế nhập khẩu là gì?
Thuế nhập khẩu (Tax on Import Goods) là loại thuế được Nhà nước nào đó áp dụng đánh vào hàng hóa nhập khẩu theo mức thuế đã được quy định tại biểu thuế nhập khẩu. Thuế nhập khẩu là một phần của thuế trong nước đối với hàng hóa khi nhập khẩu vào lãnh thổ của quốc gia. Thuế nhập khẩu là khoản tiền phải nộp khi nhập khẩu hàng hoá theo mức nhà nước đã quy định để hưởng thụ lợi ích do hoạt động của bộ máy nhà nước mang lại, nhằm hỗ trợ cho việc phát triển sản xuất trong nước và cho mục tiêu chính sách khác… Thuế nhập khẩu đóng vai trò là một công cụ chính sách thương mại quốc gia, có tác dụng điều tiết, quản lý hoạt động thương mại quốc tế, và được thông qua biểu thuế nhập khẩu.
Thuế nhập khẩu luôn đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế của một quốc gia. Thuế nhập khẩu góp phần đảm bảo đạt được mục tiêu chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ, bảo vệ ngành sản xuất trong nước và phát triển sản xuất, từ đó tạo nên tính cạnh tranh trên thị trường cho những mặt hàng cùng loại được sản xuất trong nước.
Thuế giá trị gia tăng (VAT)
Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế tiêu thụ được đánh trên giá trị gia tăng của hàng hóa và dịch vụ khi chúng được sản xuất và tiêu thụ. VAT là một loại thuế gián thu, có nghĩa là người tiêu dùng cuối cùng sẽ chịu trách nhiệm nộp thuế.
Cách tính VAT
VAT được tính bằng cách lấy giá trị gia tăng của sản phẩm hoặc dịch vụ nhân với tỷ lệ phần trăm thuế suất VAT. Giá trị gia tăng được xác định bằng cách lấy giá trị của hàng hóa hoặc dịch vụ tại mỗi giai đoạn sản xuất và trừ đi giá trị của các nguyên liệu và dịch vụ đầu vào được sử dụng để tạo ra hàng hóa hoặc dịch vụ đó.
Ví dụ
Giả sử một nhà sản xuất sản xuất một chiếc áo thun với chi phí nguyên liệu là 20 đô la. Nhà sản xuất bán chiếc áo thun cho nhà bán lẻ với giá 40 đô la. Nhà bán lẻ bán chiếc áo cho người tiêu dùng với giá 60 đô la.
Tỷ lệ thuế VAT là 10%.
- Giá trị gia tăng cho nhà sản xuất: 40 đô la – 20 đô la = 20 đô la
- Thuế VAT cho nhà sản xuất: 20 đô la x 10% = 2 đô la
- Giá trị gia tăng cho nhà bán lẻ: 60 đô la – 40 đô la = 20 đô la
- Thuế VAT cho nhà bán lẻ: 20 đô la x 10% = 2 đô la
Tổng số thuế VAT được người tiêu dùng cuối cùng nộp là: 2 đô la + 2 đô la = 4 đô la.
Ưu điểm của VAT
- Trung lập đối với doanh nghiệp: VAT không thiên vị về bất kỳ ngành công nghiệp nào và không ảnh hưởng đến quyết định sản xuất của doanh nghiệp.
- Cơ sở thuế rộng: VAT được áp dụng cho nhiều loại hàng hóa và dịch vụ khác nhau, mang lại nguồn thu đáng kể cho chính phủ.
- Dễ quản lý: VAT có hệ thống thuế rõ ràng và dễ quản lý đối với cả doanh nghiệp và cơ quan thuế.
Nhược điểm của VAT
- Có thể là gánh nặng đối với người tiêu dùng có thu nhập thấp: VAT có thể làm tăng giá của hàng hóa và dịch vụ đối với những người có thu nhập thấp.
- Có thể phức tạp để tuân thủ: Quy định phức tạp của VAT có thể khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuân thủ đúng.
- Có thể dẫn đến lạm phát: VAT có thể góp phần gây ra lạm phát bằng cách làm tăng giá của hàng hóa và dịch vụ.
Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB)
Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là một loại thuế gián thu được áp dụng đối với một số hàng hóa đặc biệt theo quy định của pháp luật. TTĐB được tính vào giá bán hoặc doanh thu từ việc sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa đặc biệt.

Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB)
Mục đích của TTĐB:
- Kiểm soát tiêu dùng các hàng hóa đặc biệt, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, xã hội, môi trường.
- Cân đối thu chi ngân sách nhà nước.
- Bảo vệ sản xuất trong nước, hạn chế nhập khẩu hàng hóa đặc biệt.
Các loại hàng hóa chịu TTĐB:
- Rượu bia
- Thuốc lá
- Xăng dầu
- Ô tô
- Xe máy
- Các mặt hàng xa xỉ khác do Bộ Tài chính quy định
Mức thuế TTĐB:
Mức thuế TTĐB được xác định theo tỷ lệ phần trăm trên giá bán hoặc doanh thu của hàng hóa đặc biệt. Mức thuế thay đổi tùy theo từng loại hàng hóa và được điều chỉnh theo quy định của pháp luật.
Quy định về TTĐB:
- Nghị định số 57/2020/NĐ-CP quy định chi tiết về TTĐB
- Luật quản lý thuế số 38/2019/QH14
Ảnh hưởng của TTĐB:
- TTĐB làm tăng giá thành hàng hóa đặc biệt, dẫn đến giảm cầu đối với những hàng hóa này.
- TTĐB thúc đẩy sản xuất trong nước, hạn chế nhập khẩu hàng hóa đặc biệt.
- TTĐB đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước, hỗ trợ cho các hoạt động công cộng.
Thuế bảo vệ môi trường
Thuế bảo vệ môi trường là một loại thuế gián thu được đánh vào các sản phẩm và dịch vụ gây tổn hại đến môi trường. Mục đích của loại thuế này là thúc đẩy việc sử dụng các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với môi trường, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tạo ra quỹ để tài trợ cho các hoạt động bảo vệ môi trường.
Vậy các mặt hàng nào được miễn thuế khi nhập khẩu từ Trung Quốc? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong phần tiếp theo của bài viết.
Danh sách các mặt hàng miễn thuế nhập khẩu từ Trung Quốc
Hàng hóa gia công, lắp ráp, tái chế
Theo Hiệp định ACFTA, các mặt hàng gia công, lắp ráp và tái chế từ Trung Quốc sẽ được miễn thuế nhập khẩu vào Việt Nam. Điều này giúp các doanh nghiệp có thể nhập khẩu các linh kiện, phụ tùng từ Trung Quốc để sản xuất hoặc lắp ráp thành sản phẩm cuối cùng tại Việt Nam với chi phí thấp hơn.

Danh sách các mặt hàng miễn thuế nhập khẩu từ Trung Quốc
Đây là một lợi thế lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp điện tử, ô tô, máy móc thiết bị và các ngành công nghiệp khác có nhu cầu nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc để sản xuất.
Tuy nhiên, để được miễn thuế, các doanh nghiệp cần chứng minh được rằng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ là linh kiện, phụ tùng để sản xuất hoặc lắp ráp và không có tính năng chính của sản phẩm cuối cùng.
Hàng tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập
Các mặt hàng tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập từ Trung Quốc cũng được miễn thuế khi nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định ACFTA. Điều này giúp các doanh nghiệp có thể nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc để sử dụng tạm thời hoặc để tái xuất sang một nước khác mà không phải chịu các loại thuế trên.
Ví dụ, một doanh nghiệp có thể nhập khẩu nguyên liệu từ Trung Quốc để sản xuất sản phẩm tại Việt Nam, sau đó xuất khẩu sản phẩm này sang một nước khác mà không phải chịu thuế nhập khẩu hay thuế giá trị gia tăng.
Tuy nhiên, để được miễn thuế, các doanh nghiệp cần chứng minh được rằng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ được sử dụng tạm thời hoặc để tái xuất và không được bán lại trên thị trường Việt Nam.
Nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được
Theo Hiệp định ACFTA, các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc như nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được cũng được miễn thuế khi nhập khẩu vào Việt Nam. Điều này giúp các doanh nghiệp có thể nhập khẩu các nguyên liệu, vật tư từ Trung Quốc để sản xuất hoặc lắp ráp thành sản phẩm cuối cùng tại Việt Nam với chi phí thấp hơn.
Đây là một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến, sản xuất và các ngành khác có nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu từ Trung Quốc để sản xuất.
Tuy nhiên, để được miễn thuế, các doanh nghiệp cần chứng minh được rằng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ là nguyên liệu, vật tư hoặc linh kiện trong nước chưa sản xuất được và không có tính năng chính của sản phẩm cuối cùng.

Nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được
Các mặt hàng khác được miễn thuế theo quy định của Luật Hải quan Việt Nam
Ngoài các mặt hàng được miễn thuế theo Hiệp định ACFTA, các mặt hàng khác cũng có thể được miễn thuế nhập khẩu từ Trung Quốc theo quy định của Luật Hải quan Việt Nam. Điều này tùy thuộc vào từng loại hàng hóa và được quy định cụ thể trong danh mục thuế nhập khẩu của Luật Hải quan.
Ví dụ, theo quy định hiện nay, các sản phẩm như sách, báo, tạp chí, phim ảnh, âm nhạc, trò chơi điện tử, đồ chơi, thiết bị y tế và nhiều mặt hàng khác cũng được miễn thuế khi nhập khẩu từ Trung Quốc.
Kết luận
Nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc đã và đang trở thành xu hướng phổ biến của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, để tránh bị phạt và đảm bảo hoạt động kinh doanh suôn sẻ, các doanh nghiệp cần lưu ý đến các loại thuế áp dụng khi nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc.
Theo Hiệp định Thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA), Việt Nam và Trung Quốc đã cam kết giảm hoặc miễn thuế cho một số mặt hàng nhập khẩu từ nhau. Các mặt hàng được miễn thuế bao gồm hàng hóa gia công, lắp ráp, tái chế; hàng tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập; nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được và các mặt hàng khác theo quy định của Luật Hải quan Việt Nam.
Tuy nhiên, để được miễn thuế, các doanh nghiệp cần chứng minh được rằng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ được sử dụng cho mục đích nhất định và không có tính năng chính của sản phẩm cuối cùng. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần lưu ý đến các quy định khác liên quan đến nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc như chứng từ, giấy tờ cần thiết và các quy định về kiểm tra chất lượng hàng hóa.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại thuế áp dụng khi nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc và danh sách các mặt hàng được miễn thuế theo Hiệp định ACFTA. Chúc bạn thành công trong hoạt động kinh doanh và hợp tác với Trung Quốc!